KARADENİZ’DE 710 milyar metreküp doğalgaz, Gabar’da milyonlarca varil petrol keşfi yapıldı. Yerin altında ise piyasa değeri 350 milyar olduğu belirtilen toplam 679 milyar metreküp kaya gazını çıkarmak için de çalışmalar hızlandırıldı. Konuyla ilgili gelişmeleri 4T Platformu Başkanı ve yenilenebilir enerji uzmanı Ali Rıza Öner anlattı. Türkiye’nin son yıllarda alternatif enerji kaynaklarını devreye alarak enerji üretimini çeşitlendirdiğini belirten Öner, “Türkiye 4-5 bin metre derinlikte bulunan kaya gazını çıkarabilecek kabiliyette” dedi.
İKİ KUYUDA SONDAJ YAPILACAK
Diyarbakır’da özel bir şirket tarafından ilk kez 10 yıl önce kaya gazı sondajı yapıldığını hatırlatan Öner, şimdiye kadar Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde beş, Trakya Bölgesi’nde ise 10 kuyuda çalışmalar yürütüldüğünü ifade etti. Öner’in verdiği bilgilere göre Trakya’da altı kaya gazı kuyusu üretime alınırken, TPAO en son üç sene önce Diyarbakır’da bir kaya gazı sondaj kuyusu açtı. Yürütülen yeni çalışmalarla birlikte önümüzdeki dönemde kaya gazının ekonomiye kazandırılmasının planlandığı belirtiliyor.
Cumhurbaşkanlığı Programı’na göre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2024 yılında iki kuyuda kaya gazı sondaj faaliyeti yürütecek. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nın (SETA) daha önce hazırladığı Kaya Gazının Küresel Enerji Piyasalarındaki Yeri ve Türkiye’deki Geleceği Raporu’na göre Trakya ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yoğun kaya gazı bulunuyor.
Bu iki bölgede teknik olarak çıkarılabilir yaklaşık 679 milyar metreküp kaya gazı ve 4.7 milyar varil kaya petrolü bulunuyor. Söz konusu kaya gazı yıllık yaklaşık 50 milyar metreküp gaz tüketen Türkiye’nin 14 yıllık gazının kayalardan karşılanabileceği anlamına geliyor.
4-5 BİN METRE DERİNLİKTEN ÇIKARILIYOR
4T Platformu (Temiz Çevre, Enerji, Tarım, Beslenme Platformu) Başkanı ve Yenilenebilir Enerji Uzmanı Ali Rıza Öner kaya gaz hakkında şu bilgiyi verdi: “Petrol ve doğalgaz, oluştuğu ana kayadan ayrılarak farklı kayaçlar içerisine yerleşirken, bu yer değişimi sırasında petrol veya doğalgazın bir bölümü ana kayada kalıyor. İşte ana kayayı terk etmeyen ve kayacın gözeneklerinde kalan doğalgazdan oluşan gaza kaya gazı deniliyor. Bu gaz kayaç denilen formasyonların içinde sıkışmış olan doğalgazın hidrolik çatlatma adı verilen işlemle kaya katmanlarının içinde kırılmalar üretilerek açığa çıkması ile sağlanıyor. Bu çatlatmalarda su basıncı kullanılıyor. Kaya gazı, 4-5 bin metre derinlikteki kaya katmanlarının arasına sıkışmış gaz anlamına gelirken, Türkiye bugün sahip olduğu teknolojik donanımla bu gazı çıkarabilecek kabiliyette bir ülke. Gazın açığa çıkması için istenilen derinliğe inildikten sonra kaya katmanları içinde yatay kırılmalar yapılarak, yüzeye katkı maddeli basınçlı su enjekte edilerek, bu gaz çıkarılabiliyor.”
YÜZDE 50 MALİYETLİ
Öner, Türkiye’nin son yıllarda alternatif enerji kaynaklarını devreye alarak enerji üretimini çeşitlendirdiğini belirterek, “Kaya gazı sondajı, klasik petrol ve doğalgaz aramaya göre daha kolay ancak yüzde 50 daha maliyetli. Türkiye gibi her yıl 100 milyar dolarını enerji ihtiyacı için yurtdışına veren bir ülke için bu yatırımlar hem zorunluluk hem de yerlileşme için olmazsa olmazdır” diye konuştu.
News
